Umowa dożywocia

Czym jest umowa dożywocia?

Zgodnie z art. 908 kodeksu cywilnego przez umowę dożywocia właściciel nieruchomości zobowiązuje się przenieść jej własność na nabywcę, a nabywca w zamian za przeniesienie własności nieruchomości zobowiązuje się zapewnić zbywcy lub osobie mu bliskiej dożywotnie utrzymanie. Stronami takiej umowy będą zbywca nieruchomości oraz jej nabywca.

Przedmiotem zbycia może być każda nieruchomość. Świadczenia, które będą przysługiwały dożywotnikowi z tytułu dożywotniego utrzymania zwykle szczegółowo określa umowa. W przypadku braku odpowiednich postanowień nabywca nieruchomości powinien przyjąć dożywotnika jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału. Ma również zapewnić mu pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym. Dożywotnik staje się domownikiem zobowiązanego.

Kiedy warto zawrzeć umowę dożywocia?

W celu uniknięcia ewentualnych sporów pomiędzy ewentualnymi spadkobiercami (o sprawach spadkowych pisaliśmy na stronie: sprawy spadkowe Adwokat Kielce) osoby starsze, jak również osoby samotne, jeszcze za życia chcą rozporządzić swoim majątkiem, którego w większości przypadków zasadniczą część stanowi nieruchomość (dom lub mieszkanie). Osoby te przenosząc własność nieruchomości np. na jedno z dzieci czy też na inną osobę, chcą jednocześnie mieć zapewnione prawo zamieszkiwania w tym domu (mieszkaniu) a oprócz tego pomoc w utrzymaniu, w chorobie, aby godnie przeżyć starość. Instytucją prawa cywilnego, która zrealizuje potrzeby tych osób będzie sporządzenie umowy o dożywocie.

Czy da się rozwiązać umowę dożywocia?

W przypadkach wyjątkowych, gdy pomiędzy zobowiązanym a dożywotnikiem wytworzą się takie stosunki, które nie będą pozwalały na dalsze bezpośrednie kontakty, umowa dożywocia może być w myśl art. 913 § 2 kodeksu cywilnego rozwiązana przez sąd. Z żądaniem takim może wystąpić zobowiązany z tytułu dożywocia, dożywotnik, który jest zbywcą nieruchomości. Orzeczenie uwzględniające żądanie rozwiązania umowy dożywocia powoduje, że prawo dożywocia wygasa oraz dochodzi do przeniesienie własności nieruchomości z powrotem na dożywotnika.

Dożywocie jest prawem obciążającym nieruchomość, majątkowym, osobistym, a tym samym niezbywalnym i niedziedzicznym. Przysługuje dożywotnio poprzedniemu właścicielowi lub osobie przez niego wskazanej. Wygasa ono zawsze wskutek śmierci dożywotnika, a gdy zostało ustanowione na rzecz kilku osób, ulega odpowiedniemu uszczupleniu w razie śmierci jednej z nich.

W jaki sposób zawiera się umowę dożywocia?

W związku z tym, że przedmiotem umowy dożywocia jest między innymi przeniesienie własności nieruchomości, umowa o dożywocie powinna zostać zawarta przez notariuszem w formie aktu notarialnego. Prawo dożywocia może być ujawnione w księdze wieczystej, podobnie jak ograniczone prawo rzeczowe.